Minder belasting betalen bij bedrijfsopvolging?

Opvolgers zijn minder belasting kwijt als ze een onderneming erven of geschonken krijgen. Een florerende onderneming, maar kinderen zijn momenteel (nog) niet in beeld als uw reële bedrijfsopvolgers? Toch kan de fiscale bedrijfsopvolging interessant zijn om uw vermogen nu al fiscaal vriendelijk over te hevelen. De fiscale bedrijfsopvolgingsfaciliteit in de Successiewet  (“BOR”: bedrijfsopvolgingsregeling) en Inkomstenbelasting (“DSR”: doorschuifregeling) heeft vele fiscale voordelen. Gelet op de voorgestelde wetswijziging aangaande deze bedrijfsopvolgingsfaciliteiten, kan het des te interessanter zijn om nu een bedrijfsopvolgingstraject in gang te zetten.

Waarom interessant?
De BOR is een fiscale regeling waarbij minder (of in sommige gevallen zelfs geen) belasting wordt betaald bij een bedrijfsopvolging over het gedeelte van de verkregen onderneming dat kwalificeert als ondernemingsvermogen.

Schenk- en erfbelasting
Bij de schenking of vererving van een onderneming kan men een beroep doen op een vrijstelling voor de verschuldigde schenk- of erfbelasting. Om aanspraak te maken op de vrijstelling moet er aan de volgende voorwaarden zijn voldaan:

• enkel bij schenking: de verkrijger is 21 jaar of ouder;
• de vrijstelling geldt alleen voor de verkrijging van ondernemingsvermogen;
• de schenker of erflater moet voldoen aan de bezitseis van vijf respectievelijk één jaar; en
• de verkrijger moet voldoen aan de voortzettingseis van drie jaar.

Als men aan alle voorwaarden voldoet, is een verkrijging tot € 1.500.000 (2025) voor 100% vrijgesteld. De resterende verkrijging is voor 75% (2025) vrijgesteld. De 100% vrijstelling wordt verleend per objectieve onderneming. De verkrijger kan hier dus een beroep op doen naar rato van het verkregen aandeel in de objectieve onderneming. Het restant van de verkrijging is belast tegen de reguliere tarieven voor de schenk- en erfbelasting.

Inkomstenbelasting
Bij de schenking of ververing van een onderneming of een aanmerkelijk belangpakket in een vennootschap met een onderneming kan de schenker/erflater zijn inkomstenbelastingclaim doorschuiven naar de verkrijger. Ingeval van aanmerkelijk belangaandelen wordt de verkrijgingsprijs ervan doorgeschoven naar de verkrijger. De meerwaarde is in de  toekomst belast tegen het box 2 tarief van 24,5% over de eerste € 67.804 (€ 135.608) voor fiscale partners en 31% over het meerdere (2025).

Om aanspraak te kunnen maken op de faciliteit bij schenking moet de verkrijger aan de volgende voorwaarden voldoen:

• de verkrijger is reeds drie jaar medeondernemer of in dienst bij de onderneming; of,
• als het een schenking van aandelen betreft, de verkrijger is reeds 21 jaar of ouder.

Daarnaast geldt de faciliteit, net zoals bij de Successiewet, enkel indien en voor zover (indirect) ondernemingsvermogen wordt overgedragen. Voor de beoordeling of de verkregen aandelen zien op ondernemingsvermogen is dezelfde toets van belang als bij de bedrijfsopvolgingsfaciliteit in de Successiewet.

Ondernemingsvermogen
De beoordeling of bij een schenking of vererving van aandelen sprake is van ondernemingsvermogen vindt in twee stappen plaats. Allereerst dient vastgesteld te worden of de vennootschap een onderneming drijft (de activiteitentoets). Vervolgens moet worden bepaald met welke vermogensbestanddelen die onderneming wordt gedreven (de vermogenstoets).

Wat in een concreet geval ondernemingsvermogen of beleggingsvermogen vormt, is afhankelijk van de feiten en omstandigheden. De doelmatigheidsmarge waarbij beleggingsvermogen tot 5% van het ondernemingsvermogen alsnog wordt aangemerkt als ondernemingsvermogen geldt vanaf 2025 enkel nog voor de inkomstenbelasting.

Toekomstige wijzigingen
Vanaf 1 januari 2026

• Preferente aandelen: er komt een verduidelijking van het begrip preferente aandelen, waardoor sneller voldaan zal worden aan de kwalificatie van preferente aandelen. Het betreft aandelen die voorrang hebben bij de winstverdeling of de liquidatieopbrengsten. Voor preferente aandelen gelden strengere voorwaarden om de BOR en DSR te kunnen toepassen.
• Herstructurering: het wordt makkelijker een wijziging in de juridische structuur of rechtsvorm aan te brengen zonder de faciliteiten in gevaar te brengen.
• Bezitseis AOW’er: om onbedoeld gebruik op (zeer) hoge leeftijd tegen te gaan, wordt de bezitstermijn verlengd voor een erflater of schenker die de AOW-leeftijd heeft bereikt.
• BOR-carrousel: de BOR kan slechts één keer per onderneming worden toegepast. De verkrijger van de onderneming kan de BOR niet toepassen voor zover hij deze onderneming eerder heeft gedreven en overdragen.

Invoeringsdatum onbekend

• Beperking van de faciliteiten tot gewone aandelen: Deze maatregel beperkt de faciliteiten tot gewone aandelen met een minimaal belang van 5% van het geplaatste kapitaal. Hierdoor worden bijvoorbeeld opties, winstbewijzen, soortaandelen en tracking stocks uitgesloten van de faciliteiten. De invoering van deze maatregel is gekoppeld aan de hierna behandelde maatregel.
• Familiebedrijven: Ook op belangen kleiner dan 5% kan de BOR worden toegepast, als de erflater of schenker, al dan niet tezamen met zijn partner, en bloed- en aanverwanten in de neergaande lijn van de eerste familiaire aandeelhouder, ten minste een 25% belang in het lichaam houdt. Omdat hier mogelijk sprake is van verboden staatssteun wordt deze maatregel nog niet ingevoerd in afwachting van een reactie van de Europese Commissie.

Bepalen van de bedrijfswaarde
Om gebruik te maken van de BOR-faciliteiten is een bedrijfswaardering noodzakelijk. Deze bedrijfswaardering wordt uitgevoerd middels de Discounted Cash Flow (DCF) methode, hetgeen voor de Belastingdienst de geaccepteerde waarderingsmethode is. Toekomstverwachtingen zijn bij een DCF waardering het fundament van de (subjectieve) economische waarde. Register Valuators zijn opgeleid om door middel van het stellen van de juiste vragen tot goed onderbouwde uitgangspunten te komen en voorzien u van het benodigde waarderingsrapport.

Vragen, interesse, afspraak maken?
Door aanscherping en wijziging van de regels wordt het voor belastingplichtigen steeds moeilijker om gebruik te maken van de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten, wat kan leiden tot hogere belastingheffing. Wij raden u dan ook aan om dit onderwerp op korte termijn te bespreken met uw adviseur en te overwegen uw bedrijfsoverdracht eerder te laten plaatsvinden.

Onze specialisten van het Team Private Wealth kunnen u adviseren over een mogelijke (fiscale) bedrijfsopvolging en begeleiden bij het uitvoeren van dit proces. Onze Register Valuators zijn gespecialiseerd in het opstellen van waarderingsrapporten die voorgelegd kunnen worden aan de Belastingdienst. U wordt gedurende het BOR-traject door de verschillende specialisten bij Crowe volledig ontzorgd. Neem gerust contact met ons op.

Paulien Vissers
Manager Corporate Finance
p.vissers@crowefoederer.nl
LinkedIn

Mathieu Neve
Partner Tax, Private Wealth
n.neve@crowefoederer.nl
LinkedIn