Toen Roeland Smits ESSENZA HOME in 1994 overnam, was hij 31 jaar. De vorige eigenaar – meneer van Es – was niet zijn vader, maar de overname van dit in beddengoed en homewear gespecialiseerde bedrijf ging wel als bij een vader-zoonrelatie. Nu zijn dochters Floor en Rosalie Smits bijna aan de beurt. “Loslaten?” zegt Roeland, “ik zie mijzelf als een ambassadeur van de verandering.” Dat veranderen geldt ook voor hemzelf
Roeland wilde graag zelf ondernemen en stuitte destijds via via op dit bedrijf. Toen hij hoorde dat er geen opvolger was, belde hij meteen meneer Van Es – zoals hij hem consequent noemt – om zich aan te bieden als commerciële man met interesse in bedrijfsovername. “Ik wilde een eigen bedrijf omdat ik de behoefte had om mijn eigen route te bepalen. Voorheen werkte ik bij andere commerciële bedrijven, maar daar miste ik de onafhankelijkheid. Ik heb een ondernemersdrive met een geloof in eigen kunnen.” Na een tijd te hebben gewerkt als adjunct-directeur aan de zijde van meneer Van Es, nam Roeland Essenza definitief over. “Onze accountant heeft uiteindelijk de deal geforceerd: ‘Ik denk dat jullie maar eens afspraken moeten gaan maken.’
Het verkopen zelf was uiteindelijk ook een beetje elkaar wat gunnen, dat was heel mooi.” Aan de tijd dat Roeland samenwerkte met meneer Van Es bewaart hij positieve herinneringen. Meneer Van Es is inmiddels overleden, maar mevrouw Van Es ontvangt nog regelmatig een bloemetje van Roeland: de familiedynamiek is er nog steeds. “Dat vind ik belangrijk. Wij doen alles voor de lange termijn. Dat geldt voor de omgang met onze leveranciers, maar ook klanten, werknemers en andere relaties.”
Overigens is de kans groot dat iedereen iets in de kast heeft liggen dat van het bedrijf van Roeland afkomstig is: veel beddengoed dat verkocht wordt bij de Bijenkorf, Smulders Textiel en linnenspeciaalzaken komt bij ESSENZA HOME vandaan. Het bedrijf heeft een behoorlijke marktpositie.
Na de overname door Roeland is ESSENZA HOME flink gaan groeien; jaarlijks zo’n 5 tot 8 procent. Er kwamen nieuwe merken en nieuwe productgroepen bij. Het bedrijf past goed bij Roeland, vindt hij zelf. Hij houdt namelijk enorm van reizen en dat valt goed te combineren met een bedrijf waarvan de productie grotendeels overzees plaatsvindt. “Ik onderhoud goed contact met de fabrikanten die onze producten maken. Ik reis vaak naar de beurs in Portugal en naar Turkije, India en Pakistan waar onze leveranciers zitten. Ons netwerk bestaat uit producenten die een zekere kwaliteit waarborgen, op meerdere niveaus, óók op het gebied van arbeidsomstandigheden. Daar proberen we echt goed op te letten. We kiezen ook niet voor de laagste prijs, maar voor een mooi product. We komen bij de wat betere fabrikanten.” Goede zorg voor de gehele keten staat dus hoog in het vaandel.
ESSENZA HOME is aangesloten bij het Convenant Duurzame Kleding en Textiel en is bezig met het transparant maken van het volledige proces. Roeland: “Onze missie is iedereen lekker te laten slapen. Dat begint bij de consument, gevolgd door de fabrikant, de leveranciers en retailers, en als laatste moeten ook wijzelf lekker kunnen slapen. Dat kan alleen als je ‘goed’ zakendoet.” Roeland praat samen met een vakbond met een van zijn fabrikanten in Turkije over het belang van goede arbeidsomstandigheden. “Daarnaast praten we in Zuid-India met onze fabrikanten over de lonen die zij betalen in vergelijking met de gemiddelde lonen in de omgeving en met leefbare lonen. Wij zijn maar een kleine speler op de mondiale markt, dus grote veranderingen kunnen wij niet bewerkstelligen. Maar we kunnen wel eerlijk zakendoen en zorgen dat de mensen die onze producten maken, goed worden betaald. Bij ESSENZA HOME werken 110 mensen, het merendeel is vrouw. Alleen al daardoor letten wij op de arbeidspositie van vrouwen in het productieproces. We zijn met een fabrikant bezig te investeren in confectiebedrijven waar alleen vrouwen werken. Daar zijn we voorstander van. Als vader van drie dochters vind ik dat heel belangrijk: de ontwikkeling van vrouwen in de bedrijvenwereld.”
Over die dochters gesproken: inmiddels werken er twee bij ESSENZA HOME, Floor en Rosalie. Net als de vrouw van Roeland overigens. Floor werkt er inmiddels acht jaar en is nu verantwoordelijk voor de merken en de strategie op dat gebied. Rosalie zit er nu tweeënhalf jaar en is verantwoordelijk voor de productie- en afzetkanalen. Ze hebben allebei eerst ergens anders gewerkt en zijn toen ‘in de zaak gekomen’. Het ziet ernaar uit dat ze het leuk vinden om het bedrijf over te nemen. Roeland: “Ik ben intussen ambassadeur van de verandering geworden. We moeten het bedrijf voorbereiden op de nieuwe generatie, en deze de ruimte geven om te kijken hoe zij het bedrijf graag ingevuld zien. De verandering slaat ook op mijzelf. Ik moet meebewegen. Ik heb het natuurlijk dertig jaar op mijn manier gedaan, en nu ontstaan er nieuwe processen door Floor en Rosalie. Zij gaan ook teams opbouwen en mensen aannemen. Het wordt steeds meer ook hun ding.” Roeland vindt dat niet moeilijk, zegt hij, het geeft hem juist veel energie om hierbij betrokken te zijn. Hij vertelt dat er wel keuzes zijn gemaakt die hij in eerste instantie niet zou maken, bijvoorbeeld de focus van Floor op merken. Roeland zegt meer een ‘man van de handel’ te zijn en wil eigenlijk zoveel mogelijk deals sluiten. Roeland: “Floor heeft ervoor gezorgd dat we ons nu vooral concentreren op ons eigen merk, ESSENZA. Dat is 70 procent van de winst. Daarnaast hebben we nu één licentiemerk (Marc O’Polo, red.). Die keuze pakt dus heel goed uit.”
Natuurlijk komen er wel eens ‘kwesties’ kijken bij een familiebedrijf. Er wordt soms getwist over posities, over de zaak, over rekeningen, et cetera. Uiteindelijk wordt er altijd gezorgd voor een goed werkbare situatie. “De meiden hebben er plezier in gekregen, dus dat maakt het voor mij ook heel leuk. We werken intensief samen, we overleggen en spreken dingen uit. Dat zijn processen. Het is een kwestie van je eigen weg vinden als je dochters erbij komen. Ze krijgen van mij al het vertrouwen en de richting komt nu vanuit hen. Dat is een mooi, organisch traject.”
Het plan is nu dat de overdracht van vader naar dochters in 2025 zal zijn. “Floor en Rosalie zijn er nu nog niet helemaal klaar voor, maar als ik nu weg zou vallen zou het bedrijf wel doorgaan. We hebben plezier in het proces dus dat helpt. Het is vooral leuk om het samen te doen.” Of Roeland denkt dat hij betrokken bij het bedrijf blijft weet hij nog niet zeker, maar hij vermoedt van wel. Vooral het reizen naar de fabrikanten in verre landen wil hij graag blijven doen. En als dat niet zo is, gaat hij varen met zijn bootje. En golfen. Hij is in elk geval al lid van de ondernemersclub in de regio, die andere bedrijven helpt en adviseert. “Het is ontzettend leuk om in de keuken van andere bedrijven te kijken en mee te denken. Ook daar krijg ik energie van!”