Van courgettes tot 800 hectare
Hoe eenvoudig kan het zijn; zet ‘Groenteproducties’ achter je
naam en je hebt je bedrijfsnaam te pakken. Het tekent de nuchterheid
van Peter van Osch, de Venraynaar die in 2003 zijn bedrijf P. van Osch
Groenteproducties in Leunen begon. Peter volgde bij keuzes
altijd zijn hart, zelfs op momenten dat zijn gezin op de proefwerd gesteld.
Vraag Peter naar zijn ondernemerschap, en hij zal zeggen dat zijn bedrijf het resultaat is van wat hij zijn ‘way of life’ noemt, wat zoiets betekent als: het goede dat voorbijkomt aanpakken, en afscheid nemen van wat niet meer past. “Ik heb allerlei banen gehad”, zegt Peter. “Ik werkte bij een slachterij, bij een mengvoederbedrijf, in het loonwerk, noem maar op. Toen ik deze boerderij eind jaren tachtig kocht, toen nog een woning, begon ik naast mijn baan met courgettes en mestvarkens. Beetje uitbreiden, een extra stal erbij, maar altijd in de hobbysfeer.”
Eigen bedrijf
Rond 2003 voelde het ondernemerschap goed voor Peter. Met het oprichten van een eigen bedrijf richtte hij zich op een onafhankelijke toekomst en waagde de sprong. “De kans deed zich voor toen ik in aanraking kwam met een bedrijf dat groentetelers zocht om producten te telen. Ik begon met vijftien hectare groenteteelt en drieënhalve hectare lelieteelt. Al snel kon ik mijn groenteoverschot ook bij andere afnemers kwijt; het balletje rolde.”
Slamix
Nu bestiert Peter in Noord-Limburg een parel van een bedrijf. Op 800 hectare kweekt hij groenten, denk aan allerlei soorten sla die je ook in de slamix vindt, andijvie en bospeen. Daarnaast teelt hij op 100 hectare leliebollen. Als deze groot genoeg zijn gaan ze terug naar de opdrachtgever. Het bedrijf teelt, uitsluitend op het veld, en gebruikt voor het opkweken van slaplantjes uit zaad een kas. Bij het bedrijf werken 25 vaste medewerkers en 140 arbeidsmigranten. Die wonen in comfortabele woningen op het bedrijfsterrein.
“De kans deed zich voor toen ik in aanraking kwam met een bedrijf dat groentetelers zocht om producten te telen”
Ziekte van Duchenne
Intussen had Peter zijn Prisca leren kennen: “Wij trouwden in 1988 in de periode dat ik op slachterij werkte. Onze oudste zoon Guido werd geboren in 1991, de jongste Marijn in 1994. Peters ondernemerschap en het ouderschap van hem en Prisca werden op de proef gesteld toen bleek dat het niet goed ging met Guido’s gezondheid. “Uit onderzoek bleek dat hij de ziekte van Duchenne had. Dit is een ernstige, niet geneesbare spierziekte, waarbij op het X-chromosoom iets mist, waardoor geen nieuw spierweefsel wordt aangemaakt. Dit leidt tot verzwakte spieren en uiteindelijk vaak tot overlijden. Van de specialisten leerden Prisca en ik dat vrouwen drager kunnen zijn van de ziekte, en dat zij die voornamelijk aan hun zonen doorgeven. En niet alleen bij Guido maar ook bij Marijn openbaarde zich de ziekte. Dat was zwaar. Je weet wat er in de toekomst haast onvermijdelijk gaat gebeuren.” De levensverwachting van mensen met Duchenne ligt tussen de 15 en 30 jaar.
Toenemende zorg
De onheilstijding betekende een uitdaging voor het gezin en voor de ondernemer zelf, die nu gedwongen werd tot keuzes. “Behalve het bedrijf was er nu ook de toenemende zorg voor mijn zoons. Prisca en ik waren er altijd voor ze; ervoor zorgen dat ze fijn in bed lagen, met ze naar het ziekenhuis, dat soort dingen. Veel veldwerk gebeurde daarom in de avonduren. Alles liep door, hoewel wij wisten hoe het zou aflopen.” De verwachting kwam uit. In 2010 overleed Marijn op 16-jarige leeftijd. Guido overleed in 2022 toen hij 31 was.
Knap
Peters verhaal is bijzonder. Hij waardeert het medeleven dat hij ontvangt. Ook op het winnen van twee Venrayse ondernemersprijzen in 2016 is hij nog steeds trots. Anderzijds weet hij ook: het leven moet door, zeker als ondernemer. “Het is soms lastig om te reageren als mensen zeggen dat zij het zo knap vinden wat ik doe. Het is gewoon mijn manier. Vroeger zaten wij bij lotgenotengroepen. Dan vertelden wij elkaar wat ons was overkomen. Dat het zo erg was, dat we er gek van werden. Ik begrijp die mensen wel, het is hard. Maar wij zijn ermee gestopt; ‘het niet aankunnen’ was voor mij en mijn groeiende bedrijf geen optie. Na het overlijden van Guido regelde ik de begrafenis en verkocht tegelijkertijd sla. Dat klinkt cru, maar het was de realiteit. En ik putte ook energie uit mijn bedrijf. Toch waak ik ervoor dat ik anderen de maat neem. Want iedereen is anders. Als een van mijn medewerkers een tijdje vrij vraagt voor het overlijden van diens oma, dan is dat belangrijk.”
“Ik had geen keuze, ‘het niet aankunnen’ was voor mij en mijn groeiende bedrijf geen optie”
Schone kroppen sla
Peter is een optimistisch mens. Toch is het soms lastig om gemotiveerd te blijven. “Denk aan de publieke opinie over bestrijdingsmiddelen. Dat ze gevaarlijk zouden zijn voor omwonenden. Wij telers vechten tegen de bierkaai. Agrariërs mogen geen bestrijdingsmiddelen gebruiken, maar de consument wil schone kroppen sla. Dat is niet te doen. Terwijl de bestrijdingsmiddelen die we gebruiken sterk zijn verbeterd en het gebruik ervan enorm is afgenomen. Wij zetten ook volop in op ontwikkelingen zoals het telen zonder bestrijdingsmiddelen. Denk aan het druppelen van eitjes van de gaasvlieg op de sla, zodat die de luizen opeten.” Ook over het inzetten van arbeidsmigranten heeft de publieke opinie volgens Peter een beperkt beeld. “Zie hoe comfortabel onze medewerkers wonen, en het werk verrichten dat wij zelf niet willen doen. De dialoog is soms moeilijk vol te houden.”
Bedrijfsopvolging
In hun huis nabij het centrum van Venray kan Prisca nog goed vooruit, met het gemak van de winkels om de hoek. Toch heeft ze met regelmaat Peters zorg nodig. En gelukkig is er medewerker Stan, die op termijn het bedrijf van Peter gaat overnemen en inmiddels een aandeel in het bedrijf bezit. “Stan klopte acht jaar geleden bij ons aan als stagiair. Zonder enige agrarische achtergrond wil hij al vanaf zijn zesde boer worden. Bijzonder toch? We liggen vaak op één lijn, maar niet altijd. Waar ik van de ad hoc-keuzes en controle ben, kiest Stan voor plannen en loslaten. Ik heb geluk met hem. Veel agrariërs vinden geen bedrijfsopvolging, zelfs niet in het eigen gezin, en zelfs geen koper. Dat is tragisch. Het bedrijf waar je veel energie in hebt gestopt, houdt dan op met bestaan. Dat blijft ons bespaard.
Honderd procent gelukkig
Aan de muur in Peters kantoor hangt in grote letters een treffende uitspraak: ‘Geluk is niet de afwezigheid van problemen, maar het vermogen ermee om te gaan’. Het zegt veel over Peter. “Zelfs zonder problemen ben je niet honderd procent gelukkig. Ik ken mensen van 80 jaar die hun hele leven ongelukkig waren. Het gaat erom dat je tussen de problemen dóór het geluk kunt zien. Van Guido weet ik dat hij voorafgaand aan zijn overlijden gelukkig was. Wat een krachtig voorbeeld van positief in het leven staan.”
Crowe Foundation
De Crowe Foundation zet zich via een samenwerking met Stichting Spieren voor Spieren in voor 20.000 kinderen in Nederland met een spierziekte. Vaak komen zij terecht in een intensief medisch traject. De stichting vindt het belangrijk om op een zo jong mogelijke leeftijd te weten of een kind een spierziekte heeft. Want iedere dag telt bij de aanpak van spierziekten.
Vraag hier de Nuance gratis aan
Via onderstaand contactformulier kunt u uw gegevens achterlaten zodat wij u een exemplaar van Nuance toe kunnen sturen.